Karayolları Trafik Yönetmeliğinde Değişiklik

---

İçişleri Bakanlığından:

KARAYOLLARI TRAFİK YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK

MADDE 1 ‒ 18/7/1997 tarihli ve 23053 mükerrer sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine 21 numaralı alt bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki (22), (23), (24) ve (25) numaralı alt bentler eklenmiş, aynı fıkranın (c) bendinin (1), (3), (8), (9) ve (10) numaralı alt bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı bendin (14) numaralı alt bendinde yer alan 'cankurtaran (SC)' ibaresi 'ambulans (SC)' olarak değiştirilmiş ve aynı bendin (2) numaralı alt bendi yürürlükten kaldırılmıştır.

'22) Motorlu taşıt sürücüsü sertifikası: Teorik ve uygulamalı sınavlarda başarı gösteren sürücü adaylarına verilen belgedir.'

'23) Net gelir: Basılı kağıt ve plakaların, Karayolları Trafik Kanununun 131 inci maddesi kapsamında oluşturulan komisyonca tespit edilen satış fiyatı üzerinden Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonunun elde ettiği brüt gelirden, basılı kağıtlar için malzeme ve basım giderleri, bir çift plaka için malzeme (alüminyum levha, boya, reflektif malzeme, şablon ve atölye giderleri), işçilik, taşıma giderleri ile %18 oranında hesaplanan KDV tutarı düşüldükten sonra kalan tutarı ifade eder.'

'24) Sürücü belgesi: 2918 sayılı Kanunda belirtilen motorlu araçların sürülmesine yetki veren belgedir.'

'25) Uluslararası sürücü belgesi: İki veya çok taraflı anlaşmalar uyarınca sınıflarına göre araç kullananlara belli süre ile verilen belgedir.'

'1) Otomobil: Yapısı itibariyle, sürücüsü dahil en fazla dokuz oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu taşıttır.

Taksi: Yapısı itibariyle sürücüsü dahil en fazla dokuz oturma yeri olan, insan taşımak için imal edilmiş bulunan ve Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından belirlenen şekilde muayenesi ve damgası yapılmış, ücret hesaplama yöntemine uygun tarife yüklenmiş ve tip onayı alınmış taksimetre ile yolcu taşıyan M1 sınıfı ticari motorlu araçtır.

Taksi Dolmuş: Yapısı itibariyle sürücüsü dahil en fazla dokuz oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan, adam başına tarifeli ücretle yolcu taşıyan M1 sınıfı ticari motorlu araçtır.'

'3) Otobüs: Yolcu taşımacılığında kullanılan, sürücüsü dahil dokuzdan fazla oturma yeri olan motorlu taşıttır. Troleybüsler de bu sınıfa dahildir. Sürücüsü dahil oturma yeri onyediyi aşmayan otobüslere minibüs denir.'

'8) Motosiklet: Azami tasarım hızı 45 km/saatten ve/veya silindir kapasitesi 50 santimetreküpten fazla olan sepetli veya sepetsiz iki veya üç tekerlekli motorlu taşıtlar ve net motor gücü 15 kilovatı, net ağırlığı 400 kilogramı, yük taşımacılığında kullanılanlar için ise net ağırlığı 550 kilogramı aşmayan dört tekerlekli L3, L4, L5 ve L7 sınıfı motorlu taşıtlardır. Elektrik ile çalışanların net ağırlıklarının hesaplanmasında batarya ağırlıkları dikkate alınmaz. Bunlardan karoseri yük taşıyabilecek şekilde sandıklı veya özel biçimde yapılmış olan ve yolcu taşımalarında kullanılmayan üç tekerlekli motosikletlere yük motosikleti (triportör) denir.'

'9) Motorlu bisiklet (Moped): Azami hızı saatte 45 kilometreyi, içten yanmalı motorlu ise silindir hacmi 50 santimetreküpü, elektrik motorlu ise azami sürekli nominal güç çıkışı 4 kilovatı geçmeyen iki veya üç tekerlekli taşıtlar ile aynı özelliklere sahip net ağırlığı 350 kilogramı aşmayan dört tekerlekli L1, L2 ve L6 sınıfı motorlu taşıtlardır. Elektrik ile çalışanların net ağırlıklarının hesaplanmasında batarya ağırlıkları dikkate alınmaz.'

'10) Bisiklet: Üzerinde bulunan insanın adale gücü ile pedal veya el ile tekerleği döndürülmek suretiyle hareket eden motorsuz taşıtlardır. Azami sürekli anma gücü 0,25 kilovatı geçmeyen, hızlandıkça gücü düşen ve hızı en fazla 25 km/saate ulaştıktan sonra veya pedal çevrilmeye ara verildikten hemen sonra gücü tamamen kesilen elektrikli bisikletler de bu sınıfa girer.'

MADDE 2 ‒ Aynı Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

'c) Özel motorlu taşıt sürücüleri kurslarında eğitilen sürücü adaylarının teorik ve uygulamalı sınavlarını yapmak ve başarılı olanlara sertifika verilmesini sağlamak,'

MADDE 3 ‒ Aynı Yönetmeliğin 12 nci maddesinin birinci fıkrasına (c) bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki (ç) bendi eklenmiş ve diğer bent buna göre teselsül ettirilmiştir.

'ç) Trafik kazalarında yaralanıp sağlık kuruluşlarına sevk edilenlerden kazanın sebep ve tesiriyle otuz gün içinde ölenlerin kayıtlarını tutmak ve takip eden ayın sonuna kadar kimlik numaraları ile birlikte elektronik ortamda Emniyet Genel Müdürlüğüne bildirmek,'

MADDE 4 ‒ Aynı Yönetmeliğin 37 nci maddesine yedinci fıkradan sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

'21/11/2012 tarihli ve 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu kapsamında kiralanan araçlar;

 a) Kiracı adına satın alma hakkının oluştuğu andan itibaren otuz günlük süre içinde kiracı tarafından aracın kendi adına tescilinin yaptırılmaması veya kiralayana iade edilmemesi,

 b) Taraflar arasında yapılan sözleşmede aracın kiracı adına re'sen tescil edileceği hususunda karara varılmış ve kiracıya konu hakkında tebligat yapılmış olması veya adresinde bulunmadığından tebligatın yapılamadığının belgelenmesi

halinde finansal kiralama şirketleri tarafından sözleşmenin ekleneceği bir dilekçe ile trafik tescil kuruluşuna müracaat edilmesi durumunda kiracısı adına re'sen tescil edilir.'

MADDE 5 ‒ Aynı Yönetmeliğin 43 üncü maddesinin birinci ve altıncı fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

'Çalınan araçların tescil kayıtlarının kapatılması için, aracın bilgi sistemindeki tescil kayıtlarına çalındığına dair ilgili birimlerce konulmuş ibarenin bulunması ve çalındığı tarihten itibaren bir ay geçmiş olması şartıyla herhangi bir trafik tescil şube veya bürosuna müracaat edilebilir.'

'Çalınan araçların bulunması ve aracın bilgi sistemindeki tescil kayıtlarında bulunan çalıntı ibaresinin ilgili birimlerce kaldırılmış olması halinde, araç sahibinin dilekçesi alınır, araç muayene istasyonlarında tespit muayenesi yaptırıldıktan sonra aracın tescil dosyası ve bilgisayardaki tescil kaydı üzerinde gerekli düzeltme yapılır, araç tescil belgesi ile motorlu araç trafik belgesi tanzim edilir, durum Gelir İdaresi Başkanlığına elektronik sistemle, bunun mümkün olmaması halinde ise en geç onbeş iş günü içinde yazılı olarak ilgili vergi dairesine bildirilir.'

MADDE 6 ‒ Aynı Yönetmeliğin 45 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye üçüncü fıkradan sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

'Tescil işlemlerinin gecikmesi, bir yerden diğer bir yere götürülme, prototip veya yol testi, gösteri yapılması gibi nedenlerle geçici olarak trafiğe çıkarılacak araçlar ile ithal ve ihraç edilenlere, geçici belgenin cinsine uygun harcın yatırılmış olması şartıyla ve ilgili maddelerindeki esas ve usullere göre geçici trafik belgesi (Ek:10) verilir. Geçici trafik belgesi ve geçici tescil plakaları, kayıt defterine (Ek:10/A) kaydedilir.'

'Geçici trafik belgeleri ve bunlara ilişkin diğer belgelerin trafik kuruluşlarında saklanan suretleri, belgelerin geçerlilik süresinin bitiminden itibaren iki yıl geçmedikçe imha edilemez.'

MADDE 7 ‒ Aynı Yönetmeliğin 53 üncü maddesinin ikinci ve üçüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

'Engellilere ait araçların trafik tescil kuruluşlarınca tescil işlemlerinin yapılması sırasında:

a) Bizzat kullanım amacıyla engelliler tarafından ithal edilen özel tertibatlı otomobiller ile motosikletlerin tescil belgelerine ve bilgisayar kayıtlarına, "Araç sahibi tarafından kullanılması zorunlu olup, ilgili gümrük müdürlüğünün izni olmadan devri, satışı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair şekillerde akden devri, tasarruf hakkının vekâletname ile devredilmesi, kiralanması, ödünç verilmesi, özel tertibatının kaldırılması veya değiştirilmesi yasaktır." şeklinde şerh konulur.

b) Engelliler tarafından ithal edilen özel tertibatlı minibüslerin tescil belgelerine ve bilgisayar kayıtlarına "Araç sahibinin eşi, üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarından bir sürücü veya noterce düzenlenmiş iş akdine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü tarafından kullanılması zorunlu olup, ilgili gümrük müdürlüğünün izni olmadan devri, satışı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair şekillerde akden devri, tasarruf hakkının vekâletname ile devredilmesi, kiralanması ödünç verilmesi, özel tertibatının kaldırılması veya değiştirilmesi yasaktır." şeklinde şerh konulur.

c) Engellilik derecesi % 90'ın altında olan engelliler tarafından bizzat kullanılmak amacıyla özel tertibatlı araçların Özel Tüketim Vergisinden muaf olarak yurt içinden ilk iktisabında tescil belgelerine, "İlk iktisap tarihinden itibaren beş yıl geçmedikçe Özel Tüketim Vergisi ödenmeden devri, satışı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair şekillerde akden devri, tasarruf hakkının vekâletname ile devredilmesi, 'Özel tertibatının kaldırılması veya değiştirilmesi yasaktır." şeklinde şerh konulur. Herhangi bir engeli bulunmayan kişilerin kullanımına uygun olarak üretilmiş olan aracın teknik donanımlarında hiçbir değişiklik yapılmadan, engelli kişinin sağlık raporunda belirtilen tertibatın ilave aparatlarla taktırılmış olması halinde, bu araç araç sahibinin eşi, üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarından bir sürücü veya noterce düzenlenmiş iş akdine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü tarafından da kullanılabilir. Aracın engelli veya bu kişiler tarafından her iki şekilde de kullanılabileceğinin yetkili kurum ve kuruluşlarca belgelendirilmesi şarttır.

ç) Özel tertibatı olmayıp, engellilik derecesi % 90 ve üzeri olan malul ve engelliler tarafından Özel Tüketim Vergisinden muaf olarak bizzat ithal edilen araçların tescil belgelerine ve bilgisayar kayıtlarına, "Araç sahibi engelli kişinin eşi, kanuni mümessili ile üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarından bir sürücü veya noterce düzenlenmiş iş akdine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü tarafından kullanılması zorunlu olup, beş yıl içerisinde Özel Tüketim Vergisi ödenmeden devri, satışı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair şekillerde akden devri, tasarruf hakkının vekâletname ile devredilmesi, kiralanması, ödünç verilmesi yasaktır." şeklinde şerh konulur. Ayrıca ithal araçların gümrük şahadetnamelerinde, yukarıda belirtilen şerh dışında varsa diğer şerhler de tescil belgesine işlenir.

d) Engelliler tarafından ithal edilerek getirilen araçların, aynı durumdaki başka bir engelliye devri veya bunların ölümü sonucunda varislerine intikali halinde, bu araçlar gümrük vergisinden muaf olup, devir ve tescil işlemi ilgili gümrük müdürlüğünün iznine bağlıdır.

e) Özel tertibatı olmayıp, engellilik derecesi % 90 ve üzeri olan engelliler tarafından Özel Tüketim Vergisinden muaf olarak yurt içinden satın alınıp ilk iktisabı yapılan araçların tescil belgelerine 'İlk iktisap tarihinden itibaren beş yıl geçmedikçe Özel Tüketim Vergisi ödenmeden devri, satışı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair şekillerde akden devri, tasarruf hakkının vekâletname ile devredilmesi yasaktır." şeklinde şerh konulur.

f) Engellilere ait yurt dışından ithal edilmiş olan özel tertibatlı araçların Yönetmelikte izin verilen kişiler dışında başkaları tarafından kullanıldığının tespiti halinde; araç trafikten men edilerek bu hususta düzenlenecek bir tutanakla mer'i mevzuat çerçevesinde işlem yapılmak üzere Gümrük ve Ticaret Bakanlığının ilgili birimlerine intikal ettirilir.'

'Talep halinde, trafik denetleme kuruluşları tarafından engellilerin araçları için ayrılmış park yerlerinden istifade etmeleri amacıyla, engellilere ve gazilere örneği Ek: 47'de yer alan park kartı verilir. Park kartlarının verilmesi, kullanılması ve iptaline dair usul ve esaslar Emniyet Genel Müdürlüğünce belirlenir.'

MADDE 8 ‒ Aynı Yönetmeliğin 75 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

'Madde 75 ‒ Sürücü belgesi sınıfları ile belge sahiplerine sürme yetkisi verilen motorlu araçlar ve özellikleri aşağıda gösterilmiştir:

a) M sınıfı sürücü belgesi iki, üç ve dört tekerlekli motorlu bisikletleri (moped) kullanacaklara verilir.

b) A1 sınıfı sürücü belgesi silindir hacmi 125 santimetreküpü, gücü 11 kilovatı ve gücünün ağırlığına oranı 0,1'i geçmeyen, sepetli veya sepetsiz iki tekerlekli motosikletler ile gücü 15 kilovatı geçmeyen üç tekerlekli motosikletleri kullanacaklara verilir.

c) A2 sınıfı sürücü belgesi gücü 35 kilovatı ve gücünün ağırlığına oranı 0,2'yi geçmeyen, sepetli veya sepetsiz iki tekerlekli motosikletler ile gücü 15 kilovatı geçmeyen üç tekerlekli motosikletleri kullanacaklara verilir.

ç) A sınıfı sürücü belgesi sepetli veya sepetsiz iki tekerlekli motosikletler ile gücü 15 kilovatı geçen üç tekerlekli motosikletleri kullanacaklara verilir.

d) B1 sınıfı sürücü belgesi net motor gücü 15 kilovatı, net ağırlığı 400 kilogramı, yük taşımacılığında kullanılanlar için ise net ağırlığı 550 kilogramı geçmeyen dört tekerlekli motosikletleri kullanacaklara verilir. Elektrik ile çalışan araçların net ağırlıklarının hesaplanmasında batarya ağırlıkları dikkate alınmaz.

e) B sınıfı sürücü belgesi otomobil ve kamyonet kullanacaklara verilir. Belge sahibi, ilgili tip onayı yönetmeliklerine aykırı olmamak ve 29/5/2013 tarihli ve 28661 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliğinde belirtilen; eğitimi tamamlamak ya da yetenek ve davranış sınavını geçmiş olmak kaydıyla azami yüklü ağırlığı 4.250 kilograma kadar olan birleşik araçları da kullanabilir.

f) BE sınıfı sürücü belgesi B sınıfı sürücü belgesiyle kullanılan araçlara takılan ve azami yüklü ağırlığı 3.500 kilogramı geçmeyen römork veya yarı römork içeren birleşik araçları kullanacaklara verilir.

g) C1 sınıfı sürücü belgesi azami yüklü ağırlığı 3.500 kilogramın üzerinde olan ve 7.500 kilogramı geçmeyen kamyon ve çekicileri kullanacaklara verilir.

ğ) C1E sınıfı sürücü belgesi C1 sınıfı sürücü belgesiyle kullanılan araçlara takılan ve azami yüklü ağırlığı 750 kilogramı geçen römork veya yarı römorktan oluşan ve katar ağırlığı 12.000 kilogramı geçmeyen birleşik araçlar ile B sınıfı sürücü belgesiyle kullanılan araçlara takılan ve azami yüklü ağırlığı 3.500 kilogramı geçen römork veya yarı römorktan oluşan ve katar ağırlığı 12.000 kilogramı geçmeyen birleşik araçları kullanacaklara verilir.

h) C sınıfı sürücü belgesi kamyon ve çekici kullanacaklara verilir.

ı) CE sınıfı sürücü belgesi C sınıfı sürücü belgesiyle kullanılan araçlara takılan ve azami yüklü ağırlığı 750 kilogramı geçen römork veya yarı römorktan oluşan birleşik araçları kullanacaklara verilir.

i) D1 sınıfı sürücü belgesi minibüs kullanacaklara verilir.

j) D1E sınıfı sürücü belgesi D1 sınıfı sürücü belgesiyle kullanılan araçlara takılan ve azami yüklü ağırlığı 750 kilogramı geçen römorktan oluşan birleşik araçları kullanacaklara verilir.

k) D sınıfı sürücü belgesi minibüs ve otobüs kullanacaklara verilir.

l) DE sınıfı sürücü belgesi; D sınıfı sürücü belgesiyle kullanılan araçlara takılan ve azami yüklü ağırlığı 750 kilogramı geçen römorktan oluşan birleşik araçları kullanacaklara verilir.

m) F sınıfı sürücü belgesi lastik tekerlekli traktör kullanacaklara verilir.

n) G sınıfı sürücü belgesi iş makinesi türündeki motorlu araçları kullanacaklara verilir.

o) K sınıfı sürücü aday belgesi Yönetmelikte belirtilen şartlar ve esaslara göre araç sürmeyi öğrenen sürücü adaylarına eğitim ve sınavda kullanmak üzere verilir.'

MADDE 9 ‒ Aynı Yönetmeliğin 76 ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

'Madde 76 ‒ Sürücü belgesi alacakların;

a) Yaş bakımından;

1) M, A1 ve B1 sınıfı sürücü belgesi alacakların 16,

2) A2, B, BE, C1, C1E, F ve G sınıfı sürücü belgesi alacakların 18,

3) A sınıfı sürücü belgesi alacakların 20 (gücü 15 kilovatı aşan üç tekerlekli motosikletler için 21),

4) C, CE, D1 ve D1E sınıfı sürücü belgesi alacakların 21,

5) D, DE sınıfı sürücü belgesi alacakların 24

yaşını bitirmiş olmaları,

b) Deneyim bakımından;

1) A sınıfı sürücü belgesi alacakların en az iki yıllık A2 sınıfı,

2) C1, C, D1 ve D sınıfı sürücü belgesi alacakların en az B sınıfı,

3) BE sınıfı sürücü belgesi alacakların B sınıfı,

4) CE sınıfı sürücü belgesi alacakların C sınıfı,

5) C1E sınıfı sürücü belgesi alacakların C1 sınıfı,

6) DE sınıfı sürücü belgesi alacakların D sınıfı,

7) D1E sınıfı sürücü belgesi alacakların D1 sınıfı

sürücü belgesine sahip olmaları,

c) Öğrenim durumu itibarıyla en az ilkokul düzeyinde eğitim almış olmaları,

ç) 26/9/2006 tarihli ve 26301 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelerine Dair Yönetmelikte belirtilen şartları taşımaları,

d) Sürücü sınavlarını başararak, motorlu taşıt sürücüsü sertifikası almış olmaları,

e) Adli sicillerinde, 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 188, 190 ve 191 inci maddeleri, 21/3/2007 tarihli ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununun 4 üncü maddesinin yedinci fıkrası, 10/7/1953 tarihli ve 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanunun 12 nci maddesinin ikinci ve takip eden fıkralarında belirtilen suçlardan hüküm giydiğine dair kayıt bulunmaması,

f) Önceden verilmiş aynı sınıf bir başka sürücü belgesinin bulunmaması,

g) Başka sınıf sürücü belgesi alacaklar için, daha önce verilmiş ancak geri alınmış olan sürücü belgesinin 2918 sayılı Kanunda öngörülen şartlar yerine getirildiği için sahibine iade edilmiş olması

zorunludur.

A sınıfı sürücü belgesi alacak 24 yaşını doldurmuş adaylarda birinci fıkranın (b) bendinin birinci alt bendinde öngörülen deneyim şartı aranmaz.

Emniyet Genel Müdürlüğüne bağlı eğitim ve öğretim kurumları ile Türk Silahlı Kuvvetlerinin askeri ihtisas görevleri için subay ve astsubay sınıf okulu, astsubay meslek yüksekokulu ve astsubay temel kursunda eğitim gören veya buralardan mezun olanlar ile üniversitelerin sürücü eğitimi veren yüksekokullarından mezun olanlar bakımından A, C, D ve D1 sınıfı sürücü belgesi için birinci fıkranın (a) bendinde öngörülen yaş şartı 20 olarak uygulanır ve bu maddede öngörülen deneyim şartı aranmaz.

Emniyet Genel Müdürlüğünün motorlu araç sürücüsü ihtiyacını karşılamak üzere Emniyet Genel Müdürlüğünce hazırlanacak yönerge çerçevesinde yapılacak sınavlarda başarılı olan Emniyet Genel Müdürlüğü personeline ve Emniyet Genel Müdürlüğüne bağlı eğitim ve öğretim kurumlarında öğrenim görenlere sürücü belgesine dönüştürülmek üzere motorlu taşıt sürücüsü sertifikası verilir. Bu eğitim ve sınavlar; illerde emniyet müdürünün teklifi ve valinin onayı, merkez teşkilatında ise Trafik Hizmetleri Başkanının teklifi ve Emniyet Genel Müdürünün onayı ile yapılır. Merkez teşkilatı, il/ilçe emniyet müdürlükleri/amirlikleri ve polis eğitim kurumları, sürücü eğitimlerini ayrı ayrı ya da birlikte verebilir. İl/ilçe emniyet müdürlükleri/amirliklerince açılan kurslara eğer varsa o ilde bulunan polis eğitim kurumlarındaki öğrenciler ve personel ile merkez teşkilatında görevli personel, polis eğitim kurumları tarafından açılan kurslara da, o il/ilçe emniyet müdürlükleri/amirliklerinde ya da varsa merkez teşkilatında görev yapan personel katılabilir.

Jandarma teşkilatının motorlu araç sürücüsü ihtiyacını karşılamak üzere Jandarma Genel Komutanlığının belirleyeceği eğitim programları çerçevesinde yapılacak sınavlarda başarılı olan jandarma teşkilatı mensubu subay, astsubay, uzman jandarma ve uzman erbaşlar ile Jandarma Okullar Komutanlığında öğrenim gören öğrencilere sürücü belgesine dönüştürülmek üzere motorlu taşıt sürücüsü sertifikası verilir. Bu eğitim ve sınavlar illerde il jandarma komutanlıklarının teklifi ve valinin onayı, merkez teşkilatı için ise Harekât Başkanının teklifi ve Kurmay Başkanının onayı üzerine oluşturulacak Eğitim Yürütme Kurulları tarafından yapılır.

Sürücüler ile sürücü adaylarının hangi şartlarda ve hangi sınıf sürücü belgesi alabilecekleri ile bunların araç kullanma şartları, kullanılabilecek araçların niteliklerine ve sağlık şartlarına dair usul ve esaslar, Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelerine Dair Yönetmelikte belirlenir.'

MADDE 10 ‒ Aynı Yönetmeliğin 82 nci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

'G sınıfı hariç diğer sürücü belgelerinden herhangi birini almak isteyen sürücü adaylarının karayollarında sürmeyi öğrenmek üzere araç kullanabilmeleri için eğitim ve sınavda kullanılmak üzere ilgili sürücü kurslarından 29/5/2013 tarihli ve 28661 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliğinde yer alan K Sınıfı Sürücü Aday Belgesini (Ek: 5) almaları zorunludur. K Sınıfı Sürücü Aday Belgesi 6 ay süreyle geçerlidir.'

MADDE 11 ‒ Aynı Yönetmeliğin 83 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

'Madde 83 ‒ Zayi edilen veya yıpranan sürücü belgelerinin yenisinin düzenlenmesi için belge sahibinin dilekçe ile herhangi bir tescil kuruluşuna veya dış temsilciliklerimize müracaat etmesi, sürücü belgesinin geçerlilik süresinin sona ermemiş olması, geçerlilik süresi sona ermiş ise yenileme şartlarının sağlanmış olması, sürücü belgesi alma şartlarının kaybedilmemiş olması ve gerekli diğer bilgi ve belgelerin ibrazı zorunludur. Zayi veya yıpranma nedeni ile sürücü belgesi düzenlenmesi sırasında sürücü belgesinin geçerlilik süresinin uzatılmasının talep edilmesi halinde bu Yönetmeliğin 87 nci maddesindeki yenileme şartları aranır.

Müracaatın yapıldığı tescil kuruluşunca sürücü belgesi ile ilgili bilgisayar kayıtlarından müracaatın kontrolü yapılır. Ancak, bilgisayar kayıtlarında sürücü belgesi sahibi olduğuna dair kayıt bulunmayanlar ile beyan ettikleri bilgilerle ilgili kayıtlar arasında farklılık arz edenlerin durumu ilgili tescil kuruluşundan en seri şekilde sorulur ve alınacak cevaba göre işlem gerçekleştirilir.

Müracaatı tamamlananlara sürücü belgeleri teslim edilinceye kadar araç kullanabilmeleri için 15 gün süreyle geçerli olmak üzere (Ek-50) deki 'Sürücü Belgesi Yerine Geçen Geçici Belge' verilebilir. Sürücü belgesinin ilgilisine teslim edilmesi ile birlikte geçici belge hükümsüz sayılır.'

MADDE 12 ‒ Aynı Yönetmeliğin 85 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

'Madde 85 ‒ Araçları sürme yetkisi;

a) B1 sınıfı sürücü belgesi ile M,

b) F sınıfı sürücü belgesi ile M,

c) G sınıfı sürücü belgesi ile M,

ç) A1 sınıfı sürücü belgesi ile M,

d) A2 sınıfı sürücü belgesi ile M ve A1,

e) A sınıfı sürücü belgesi ile M, A1 ve A2,

f) B sınıfı sürücü belgesi ile M, B1 ve F,

g) BE sınıfı sürücü belgesi ile M, B, B1 ve F,

ğ) C sınıfı sürücü belgesi ile M, B, B1, C1 ve F,

h) CE sınıfı sürücü belgesi ile M, B, BE, B1, C, C1, C1E, F; CE sınıfı ile birlikte D sınıfı sürücü belgesine de sahip olduğu takdirde ayrıca DE, D1 ve D1E,

ı) C1 sınıfı sürücü belgesi ile M, B, B1 ve F,

i) C1E sınıfı sürücü belgesi ile M, B, BE, B1, C1 ve F,

j) D sınıfı sürücü belgesi ile M, B, B1, D1 ve F,

k) DE sınıfı sürücü belgesi ile M, B, BE, B1, D, D1, D1E, F; DE sınıfı ile birlikte C sınıfı sürücü belgesine de sahip olduğu takdirde ayrıca CE, C1 ve C1E,

l) D1 sınıfı sürücü belgesi ile M, B, B1 ve F,

m) D1E sınıfı sürücü belgesi ile M, B, BE, B1, D1 ve F

sınıfı sürücü belgeleri ile kullanılan araçlar da sürülebilir.'

MADDE 13 ‒ Aynı Yönetmeliğin 86 ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

'Madde 86 ‒ B, C, C1, D ve D1 sınıfı sürücü belgesi sahipleri araçlarını, azami yüklü ağırlığı 750 kilograma kadar olan (750 kilogram dahil) hafif römork takarak da kullanabilirler.'

MADDE 14 ‒ Aynı Yönetmeliğin 87 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

'Sürücü belgelerinin geçerlilik süresi ve yenilenmesi

Madde 87 ‒ M, A1, A2, A, B1, B, BE, F ve G sınıfı sürücü belgeleri 10 yıl; C1, C1E, C, CE, D1, D1E, D ve DE sınıfı sürücü belgeleri ise 5 yıl geçerlidir.

Belgelerin yenilenmesi işlemleri belge sahibinin herhangi bir trafik tescil kuruluşuna veya dış temsilciliklerimize müracaat etmesi suretiyle yapılır. Müracaat sırasında;

a) Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelerine Dair Yönetmelikte belirlenen sağlık şartlarını taşımaları,

b) Bu Yönetmeliğin 76 ncı maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde belirtilen hükümlülükle ilgili şartları taşımaları,

c) Herhangi bir nedenle sürücü belgesi geçici olarak geri alınmış ise iade edilme şartlarının gerçekleşmiş olması

gereklidir. Bu şekilde yenilenen sürücü belgeleri için harç alınmaz.

Yenileme müracaatı sırasında eski sürücü belgesi geri alınır. Müracaatı tamamlananlara sürücü belgeleri teslim edilinceye kadar araç kullanabilmeleri için 15 gün süreyle geçerli olmak üzere 'Sürücü Belgesi Yerine Geçen Geçici Belge' (Ek-50) verilebilir. Sürücü belgesinin ilgilisine teslim edilmesi ile birlikte geçici belge hükümsüz sayılır.'

MADDE 15 ‒ Aynı Yönetmeliğin 88 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

'Dış ülkelerden alınan sürücü belgeleri ile ülkemizde araç kullanılması ve bu belgelerin ülkemiz sürücü belgesiyle değiştirilmesi

Madde 88 ‒ İlgili kanunlar ile ikili ve çok taraflı anlaşma hükümleri saklı kalmak üzere, dış ülkelerden alınan sürücü belgeleri ile ülkemizde araç kullanılmasına ilişkin usul ve esaslar aşağıda belirtilmiştir:

a) Türk vatandaşlarının dış ülkelerden aldıkları sürücü belgeleri ile ülkemizde araç kullanmaları;

1) Dış ülkelerden alınan sürücü belgeleri ile ülkemize giriş yapıldığı tarihten itibaren en fazla 1 yıl süreyle araç kullanılabilir.

2) Altı aydan fazla ülkemizde bulunanların, araç kullanırken sürücü belgelerinin dış temsilcilikler veya noter tarafından onaylanmış Türkçe tercümelerini sürücü belgesi ile birlikte yanlarında bulundurmaları zorunludur.

3) Bir yılın sonunda ülkemizde araç kullanılabilmesi için dış ülkelerden alınan sürücü belgelerinin ülkemiz sürücü belgesi ile değiştirilmesi zorunludur.

b) Yabancıların dış ülkelerden aldıkları sürücü belgeleri ile ülkemizde araç kullanmaları;

1) Dış ülkelerden alınan sürücü belgeleri ile ülkemize giriş yapıldığı tarihten itibaren en fazla altı ay süreyle araç kullanılabilir.

2) Altı ayın sonunda ülkemizde araç kullanılabilmesi için dış ülkelerden alınan sürücü belgelerinin ülkemiz sürücü belgesi ile değiştirilmesi zorunludur.

İlgili kanunlar ile ikili ve çok taraflı anlaşma hükümleri saklı kalmak üzere dış ülkelerden alınan sürücü belgelerinin, ülkemiz sürücü belgeleri ile değiştirilmesine ilişkin usul ve esaslar aşağıda belirtilmiştir:

a) Müracaat herhangi bir trafik tescil kuruluşuna yapılabilir.

b) Müracaat sırasında ibraz edilmesi zorunlu olan bilgi ve belgeler Emniyet Genel Müdürlüğünce belirlenir.

c) Sürücü belgesi alacaklarda, 2918 sayılı Kanunun 41 inci maddesinde belirtilen eğitim ve sınav şartı hariç, aynı maddedeki hükümlü olmama, yaş, öğrenim ve sağlık şartları aynen aranır. Ancak ikili veya çok taraflı anlaşma hükümleri ile uygulamalar saklı kalmak üzere diplomatik muafiyeti olan yabancılar için, gerekli şartları taşıdıklarına dair yazılı beyanları esas alınır.

ç) Gerektiğinde Dışişleri Bakanlığı veya dış temsilciliklerimiz aracılığıyla sürücü belgesinin doğruluğu hakkında inceleme ve araştırma yapılabilir.

d) Geçici olarak alınmış olan yabancı sürücü belgeleri değiştirilmez.

e) Karayolu Trafiği Konvansiyonuna taraf olmayan ve sürücü belgelerinin karşılıklı olarak tanınması ve değişimine ilişkin ikili bir anlaşmamız bulunmayan ülkelerden alınan sürücü belgeleri ülkemiz sürücü belgesi ile değiştirilmez.

f) Türk vatandaşlarının Karayolu Trafiği Konvansiyonuna taraf olan ülkelerden aldıkları sürücü belgeleri, karşılığı veya dengi olan sürücü belgeleri ile değiştirilir.

g) Yabancıların Karayolu Trafiği Konvansiyonuna taraf olan ülkelerden aldıkları motorlu bisiklet (moped), motosiklet, lastik tekerlekli traktör, iş makinesi veya otomobil cinsi araçları kullanmak üzere verilen sürücü belgeleri karşılığı olan ülkemiz sürücü belgeleriyle, diğer araç cinslerini kullanmak üzere verilen sürücü belgeleri ise ülkemiz B sınıfı sürücü belgesi ile değiştirilir, ancak bu araçları römork takarak kullanma yetkisi olanların belgeleri ülkemiz BE sınıfı sürücü belgesi ile değiştirilir. Bunların dışındaki sınıf sürücü belgelerinin talep edilmesi halinde eğitim ve sınav şartı da aranır.

ğ) Dış ülkelerden sürücü belgesi almış kişilerin ülkemizde farklı bir sınıf sürücü belgesi alabilmeleri için dış ülkelerden almış oldukları sürücü belgesini ülkemiz sürücü belgesine dönüştürmüş olmaları zorunludur.

Ülkemiz sürücü belgeleri ile değiştirilen dış ülkelerden alınmış sürücü belgeleri ilgili ülkeye gönderilir.

 Dış ülkelerden almış oldukları sürücü belgeleri ile bu maddede belirtilen şartları sağlamadan araç kullananlar hakkında 2918 sayılı Kanunun 39 uncu maddesine istinaden işlem yapılır.'

MADDE 16 ‒ Aynı Yönetmeliğin 90 ıncı maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

'Sürücü belgelerinin trafik görevlilerince geri alınması halleri ile şartları

Madde 90 ‒ Sürücü belgesi sahibi kişide sağlığı bakımından sürücülüğe engel aşikâr bir değişikliğin görülmesi ve tespiti halinde, trafik görevlilerince sürücü belgesi geçici olarak geri alınır ve kişiye 'sürücü olur' sağlık raporu aldırılır.

Sürücü belgesi sahibi kişide sağlığı bakımından sürücülüğe engel bir değişikliğin olabileceğinin kamu kurum veya kuruluşlarınca yazılı olarak bildirilmesi halinde ise kişinin sürücü belgesi geçici olarak geri alınarak 'sürücü olur' sağlık raporu aldırılır.

Sürücü belgeleri geçici olarak geri alınan kişilerin Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelerine Dair Yönetmelik hükümleri doğrultusunda yapılan muayeneleri sonucunda düzenlenen sağlık raporuna göre işlem yapılır. Gerekli sağlık şartları sağlanmadıkça bu kişilere sürücü belgeleri iade edilmez.

Sağlık şartları bakımından sürücülüğe engel bir halinin olmadığı veya mevcut olan bu halin bilahare ortadan kalktığı sağlık raporuyla tespit edildiği takdirde, sürücü belgesi kişiye iade edilir.

Sürücü belgesinin 2918 sayılı Kanunun 41 inci maddesinde belirtilen şartlardan herhangi biri mevcut olmadan veya hileli yollarla temin edilmiş olduğunun anlaşılması halinde, bu belge Emniyet Genel Müdürlüğü veya bağlı trafik tescil kuruluşlarınca iptal edilir. Bu kişilere aynı madde hükümlerine uygun olarak yeniden motorlu taşıt sürücüsü sertifikası almaları halinde yeni bir sürücü belgesi verilir.'

MADDE 17 ‒ Aynı Yönetmeliğin 91 inci maddesinin dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

'Sürücü belgesi sahibinin öldüğünün tespiti halinde, Emniyet Genel Müdürlüğü ya da bağlı trafik tescil kuruluşlarınca bilgisayar kayıtlarına şerh konularak sürücü belgesi iptal edilir. Sürücü belgesi sahibinin öldüğünün tespiti Kimlik Paylaşımı Sistemi üzerinden elektronik ortamda da yapılabilir.'

MADDE 18 ‒ Aynı Yönetmeliğin 93 üncü maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

'Sürücü belgelerinin şekil ve içeriği

Madde 93 ‒ Sürücü belgeleri Ek-28'deki şekline uygun olarak düzenlenir. Belgelerin içeriği, üzerinde bulunacak güvenlik unsurları ve fiziksel özellikleri Maliye Bakanlığı ile Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğünün görüşü alınarak İçişleri Bakanlığınca belirlenir.'

MADDE 19 ‒ Aynı Yönetmeliğin 97 nci maddesinin dördüncü fıkrasının (a) ve (b) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

'a) Sürücülerin uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanıp kullanmadığı solunum havası, tükürük veya benzeri biyolojik örnekler üzerinden teknik cihazla tespit edilir. Tespit işlemi tek kullanımlık test kitleri ile yapılır. Bu kitlerle beraber tarih, saat, ölçüm sonucu ve cihaza ait seri numarasını gösterir çıktı verebilen test cihazları da kullanılabilir. Talep halinde test sonuç çıktısının bir nüshası sürücüye verilir. Tespit için aranacak olan eşik değerleri, Adalet Bakanlığı (Adli Tıp Kurumu) ve Sağlık Bakanlığının görüşü alınarak Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığınca müştereken belirlenir.'

'b) Teknik cihazla yapılan test sonucunda, uyuşturucu veya uyarıcı madde kullandığı yönünde pozitif sonuç alınan sürücü, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu kapsamında uyuşturucu ya da uyarıcı madde kullanıp kullanmadığının tespitinin yapılması amacıyla mahalli zabıtaya teslim edilir. Sürücü, Cumhuriyet savcısının talimatıyla Ceza Muhakemesi Kanununun 75 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen usuller çerçevesinde vücudundan kan, tükürük veya idrar gibi örnekler aldırılmak üzere en yakın adli tıp kurumuna veya adli tabipliğe veya Sağlık Bakanlığına bağlı sağlık kuruluşlarına götürülür. Yapılan tespit sonucunda uyuşturucu veya uyarıcı madde kullandığı tespit edilen sürücü hakkında 2918 sayılı Kanun kapsamında işlem yapılması için mahalli zabıta tarafından ilgili trafik kuruluşuna ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun ilgili hükümlerine göre adli işlem yapılmak üzere adli birimlere bilgi verilir. Trafik kuruluşunca, uyuşturucu veya uyarıcı madde kullandığı tespit edilen sürücüye 2918 sayılı Kanunun 48 inci maddesinin sekizinci fıkrasında belirtilen miktarda idari para cezası verilerek, sürücü belgesi beş yıl süreyle geçici olarak geri alınır.'

MADDE 20 ‒ Aynı Yönetmeliğin 100 üncü maddesindeki tabloda yer alan 'Tehlikeli madde taşıyan araçlar ve özel yük taşıma izin belgesi veya özel izin belgesi ile karayoluna çıkan araçlarda (Belgelerinde aksine bir hüküm yoksa)' satırı aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve bu satırdan sonra gelmek üzere tabloya aşağıdaki şekilde 'Özel yük taşıma izin belgesi veya özel izin belgesi ile karayoluna çıkan araçlarda (Belgelerinde aksine bir hüküm yoksa)' satırı eklenmiştir.

Tehlikeli madde taşıyan araçlar (Belgelerinde aksine bir hüküm yoksa)

30

50

60

70

 

Özel yük taşıma izin belgesi veya özel izin belgesi ile karayoluna çıkan araçlarda (Belgelerinde aksine bir hüküm yoksa)

30

50

50

60

MADDE 21 ‒ Aynı Yönetmeliğinin 128 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

'Madde 128 ‒ Karayollarında seyreden araçların yüklü ve yüksüz olarak uyacakları boyutların ve bu araçların karayolu yapısına zarar vermeden güvenle seyredebilecekleri ağırlıkların aşağıda belirtilen şartlara uygun olması zorunludur.4,00 metre

a) Azami genişlik

Araçların azami genişliği	2,55 metre
Frigorifik taşıtların yalnız frigorifik yapılarında	2,55 metre
Belediyelere ait troleybüsler	2,55 metre

c) Azami uzunluk

Otobüs dışındaki motorlu araçlarda	12,00 metre
Römorklarda	12,00 metre
İki dingilli otobüslerde	13,50 metre
İkiden çok dingilli otobüslerde	15,00 metre
Yarı römorklu araçlarda	16,50 metre
Mafsallı (Körüklü) otobüslerde	18,75 metre
Römorklu otobüslerde	18,75 metre
Römorklu kamyonlarda	18,75 metre
İki römorklu katarlarda	22,00 metre

d) Azami ağırlıklar

1) Dingil ve dingil grubu ağırlıkları