Motosiklet Kullanırken Soğuk Hava Şartlarında Ortaya Çıkan Sağlık Problemleri

Soğuk hava şartlarında motosiklet kullanımına bağlı olarak meydana gelebilecek en önemli sağlık problemleri;  

1- Hypothermia (Hipotermi)
2- Soğuk ısırması (Buz yanığı)
3- Donma'dır.

1- Hypothermia (Hipotermi):

Hipotermi 37 °C olan normal vücut sıcaklığınızın 35 °C'nin altına düşmesi halinde meydana gelen rahatsızlıktır. Genellikle uzun süreli olarak soğuk ortama maruz kalmaktan kaynaklanır. Hipotermi genellikle yağmur, rüzgâr, kar veya soğuk suya maruz kalma gibi faktörler tarafından tetiklenir. Özellikle soğuk hava şartlarında uzun süreli motosiklet kullanmak zorunda kalan sürücüler bu risk altında kalmaktadır.

Çok uzun süreyle soğuğa maruz kalırsanız, vücudunuzun savunma mekanizması daha fazla ısı kaybetmenizi engellemeye çalışır. Titremeye başlar ve majör organlarınızın sıcaklığını normal düzeyde tutmaya çalışırsınız. Cilde olan kan akışı azalır ve ısı yaratmak üzere hormonlar salgılanır.
Eğer vücut enerjisi tükenmişse, hipotermi yaşamı tehdit eden boyutlara ulaşabilir.

Belirtiler
Hipotermi belirtileri soğuğa ne kadar süreyle maruz kaldığınıza bağlı olarak hafif, orta şiddetli ve şiddetli olabilir. Hafif hipotermi belirtileri titreme, ellerin ve ayakların soğuk olması, kol ve bacaklarda uyuşma, ellerde beceri kaybı ve enerjinin düşük olmasıdır.
Hipoterminin orta şiddetli belirtileri ise şiddetli ve kontrol edilemez titreme, yuvarlayarak ve yavaş konuşma, solunum ve nabzın yavaş olmasıdır. Düşünmekte ve etrafınızda olan biteni algılamada zorluk çekersiniz. Hareketlerinizi kontrol etmeyle ilgili sorunlar yaşayabilirsiniz. Ayrıca korkak ya da mantıksız davranabilir, hafıza kaybı ve uyku hali gibi belirtiler yaşayabilirsiniz.
Şiddetli hipotermi belirtileri yaşamaya başlamışsanız, ellerinizin, ayaklarınızın, kollarınızın ve bacaklarınızın kontrolünü kaybedersiniz. Titreme durur ve bilincinizi kaybedebilirsiniz. Solunum çok yavaşlar veya tamamen durur; nabzınız yavaşlar, düzensizleşir veya durur. Ayrıca adaleleriniz kasılabilir ve göz bebekleriniz genişleyebilir.

Nedenleri

Hipotermi aşırı üşüme nedeniyle meydana gelir. Uzun süre boyunca soğuk ortamlara maruz kalmanın ardından görülür. Vücudunuzu sıcak tutmaya yetecek kadar kalın giyinmemişseniz veya başınıza herhangi bir şey giymemişseniz (vücut sıcaklığının %20'si kafa bölgesinden kaybedilir) hipotermi riski artar.
Çok soğuk olmayan havalarda da hipotermi geçirmek mümkündür. Örneğin yağmurda sırılsıklam ıslanıp ardından iyice kurumadan soğuk bir rüzgâra maruz kalmanız halinde de hipotermi geçirebilirsiniz. Su cildinizden buharlaşırken, vücut sıcaklığınız düşer.
Belli gruplar hipotermi geçirme riski taşır. Özellikle düşük sıcaklıklarda yapılan aktivitelere katılan motosiklet sürücüleri, yürüyüşçüler ve kayakçılar gibi.

Tanı
Hipotermi tanısı gösterdiğiniz belirtiler esas alınarak konur. Vücut sıcaklığınız 35°C'nin altındaysa bu hipotermi geçirdiğinizi gösterir. Hipotermi tanısı koyduğunda, tetkik amacıyla elektrokadiyografi (EKG) çekebilir. Bu sayede soğuk havanın kalbinizi ne oranda etkilediği belirlenir. Rutin kan tahlilleri de diğer organların etkilenip etkilenmediğini gösterir.

Tedavi
Hipotermi geçiren insanlar tedavi edilmezlerse, çok kısa süre içinde çok hastalanabilir, bilinçlerini yitirebilir ve ölebilirler.
Hipotermiden şüpheleniyorsanız, acil servisi arayın ve derhal tıbbi yardım alın. Tıbbi yardım almanız mümkün değilse, vücut sıcaklığının daha fazla düşmesini engellemeniz gerekir. Dışarıdaysanız, ortamdan korunmak üzere barınabileceğiniz bir yer bulun. Islak giysilerinizi değiştirin ve daha fazla ısı kaybetmemek için el ve ayakları örterek sıcak tutun.
Vücuttaki majör organları koruyabilmek için, önce vücudun orta kısmını ısıtın. Bir uyku tulumu, acil durum 'uzay' battaniyesi, cilt teması, kuru battaniye, havlu veya çarşaf kullanın.
Hipotermi genellikle kademeli olarak gelişir. Kişiyi kademeli olarak ısıtın, çünkü sıcak banyo gibi bir yöntemle kişiyi hızlı bir şekilde ısıtmak soğuk kanı kalbe ve beyne çok ani bir şekilde gönderebilir. Sıcak bir içecek de işe yarayacaktır. Hipotermi geçiren insanlar tedavi edilmezlerse, çok kısa süre içinde çok hastalanabilir, bilinçlerini yitirebilir ve ölebilirler. 

2- Soğuk Isırması (Buz yanığı):

Soğuk ısırması, uzun süre dondurucu soğukların etkisi altında kalma sonucunda, ciltte ve vücut dokusu altında donma olayının gerçekleşmesidir. 

Belirtiler
Soğuk ısırmasının meydana geldiği bölge soğuk, sert, hissiz, ve solgun renkte olur. Soğuk ısırması genellikle parmaklar, eller, ayaklar, burun ve kulaklar gibi bedenin uç noktalarında görülür, ancak bedenin her hangi bir bölgesinde de oluşabilir. Soğuk ısırması bir anda olabileceği gibi yavaş yavaş da ortaya çıkabilir.

Nedenleri
Soğuk ısırması, bir kaç saat boyunca aşırı dondurucu soğuklara maruz kalma sonucunda meydana gelebilir. Eğer hava rüzgarlıysa, soğuk ısırma riski artar. Motosiklet sürüşü sırasında kullanılan çok sıkı çizme ve eldiven de ayaklardaki ve ellerdeki kan akışını yavaşlatacağı için, soğuk ısırması riskini artırır.

Korunma
Eğer bedeninizde bir bölgede soğuktan dolayı karıncalanma, acı, ve morarma oluşmuşsa, yapmakta olduğunuz işi bırakmalı ve soğuktan etkilenen bölgeyi ısıtmalısınız. Mümkün oldukça soğuk hava şartlarında uzun süre seyahat ve sürüş yapmaktan sakınmalısınız.

Soğuk ısırmasından korunmanın en makul yolu, sürüşe uygun bir şekilde giyinmektir, ve soğuk ısırması belirtilerine karşı duyarlı olmaktır.

Soğuk ısırması eğer hemen tedavi edilirse, uzun dönemde soğuk ısırmasının etkisi görülmez. Ancak, hemen tedavi edilmediği takdirde, ameliyatla müdahaleyi gerektirecek düzeyde dokularda ciddi hasarlar meydana gelebilir.

3- Donma

Donma Belirtileri Nelerdir?
Aşırı soğuk nedeni ile soğuğa maruz kalan bölgeye yeterince kan gitmemesi ve dokularda kanın pıhtılaşması ile dokuda hasar oluşur. Donmalar şu şekilde derecelendirilir.

Birinci Derece: En hafif şeklidir. Erken müdahale edilirse hızla iyileşir. Deride solukluk, soğukluk hissi olur. Uyuşukluk ve hâlsizlik görülür. Daha sonra kızarıklık ve iğnelenme hissi oluşur.
İkinci Derece: Soğuğun sürekli olması ile belirtiler belirginleşir. Zarar gören bölgede gerginlik hissi olur. Ödem, şişkinlik, ağrı ve içi su dolu kabarcıklar (bül) meydana gelir. Su toplanması iyileşirken siyah kabuklara dönüşür.
Üçüncü Derece: Dokuların geriye dönülmez biçimde hasara uğramasıdır. Canlı ve sağlıklı deriden kesin hatları ile ayrılan siyah bir bölge oluşur.

Donmada İlk Yardım Nasıl Olmalıdır?
• Hasta/yaralı, ılık bir ortama alınarak soğukla teması kesilir.
• Sakinleştirilir, kesin istirahata alınır ve hareket ettirilmez.
• Kuru giysiler giydirilir.
• Sıcak içecekler verilir.
• Su toplamış bölgeler patlatılmaz. Bu bölgelerin üstü örtülür.
• Donuk bölge ovulmaz. Kendi kendine ısınması sağlanır.
• El ve ayak doğal pozisyonda tutulur.
• Isınma işleminden sonra hâlâ hissizlik varsa bezle bandaj yapılır.
• El ve ayaklar yukarı kaldırılır.
• Tıbbi yardım istenir (112 Acil Çağrı Merkezi).