Dönüş Eğitimi
Varsayımların gerçek olmasına hazırlıklı mısınız?
Park ettiğiniz yerden çıkarken bile sürücü gitmek istediği yere bakar. Motoru yatırın ve gazlayın ki motor düşmesin.
Yavaş girin:
Dönemece girmenin ilk safhası hız kesmedir. Yaklaşım süratinizi düşürmeniz gereklidir. Sürücü gazı kapatır ve her iki freni de devreye sokar. Bunu yaparken motorunu dik tutar ve yönünü dönemecin kenarına doğru yönlendirir. Motosiklet dik konumda ve düz bir çizgide giderken hız kesme yapılır, bu esnada sürücü vites küçülterek motoru güç bandında tutmayı amaçlar. Burada dikkat ettiğiniz gibi motorun hızının kesilmesi işlemi motosiklet dönüşe yatırılmadan önceki bir safhada yapılır. Bu safhada sürücü gaz kesmesinin ardından her iki freni de kullanarak fren yapar. İdeal olan azami dönüşe giriş hızı sürücüye tüm dönüş eğrisi boyunca gaz beslemesi yapmasına izin verecek oranda olan hızdır. Dönüş işleminin yavaşlama kısmı sizin giriş hızınızın ayarlanmasıyla sona erer.
Bakın:
Dönemece dalmadan önce gözlerinizle bölgeyi tarayın. Yol yüzeyini görün. Nasıl bir yapısı var görün ancak bakışınızın merkezi gideceğiniz alan olmalıdır. Normal durumlarda orta çizginin içinde kalmak şartıyla kenara iyice yaklaşarak ne olup bittiğini görmeğe çalışılmalıdır. Bunu yaparken motorunuzla bir çizgide hareket ediniz. Yani başınızla motorun dışına kaykılarak ileriyi yandan görmeğe çalışmayınız. Motorla birlikte girip çıkınız. Sağa dönüşlerde motorunuzu hız kesme frenlemesi yaparken orta çizgiye yönlendirmek size dönemeç içine doğru en derin görüntüyü sağlayacaktır. Buda size hem yönlendirme açısından hem de dönüşe yumuşak yatış açısından bir avantaj sağlayacaktır. Baktığımız yöne yönlenmek gibi bir eğilimimiz vardır. Gözlerimizin ortasından çizilen hayali bir doğru ufuk hattına paralel olmalıdır. Bu şekilde bakarak dönüş çizgisinin yönünü doğru görebilir ve buna uygun dönüş çizgimizi seçebiliriz.
Yatış:
Motosiklet yavaşlatılmış ve en iyi görüş için pozisyonu aldırılmış şekilde burnunuz gitmek istediğiniz yönü işaret edecek tarza bakıyorken motoru dönüş için yatırıp gazı açma zamanı gelmiştir. Motosikletler dönüş için iki sebepten yatırılmak zorundadırlar. Birinci sebep lastiklerin yana yatması motoru döndürmek için gerekli dönüş güçlerini devreye sokar. İkinci sebep dönüşün içine yatmakla siz dengenizi muhafaza edersiniz.
Motoru sağa dönmek için sağ elciği ileri ittiniz diyelim ve motor yattı ama hala yatıyor, sağ yana doğru devrileceksiniz. Nasıl düzeltirim ? Gaz veriniz. Motor kalkar. Ön frene hafif dokununuz motor yine kalkar. Sağ ayağınızla arka frene basıyor olabilirsiniz, ayağınızı fren pedalından kaldırınız.
Gazın açılması:
Motor dönüşe yatınca gaz beslemesine başlanır. Motorun boşta gider duruma düşmeden yumuşak bir tarzda gidişini tahrik edecek oranda gazı açınız. Burada gazın yumuşak kullanılması (akıcı kademelerle artırılması) motorun süspansiyonlarının üzerinde yerleşmesine, kararlı bir hal almasına sebep olur. Bu kararlı durum iki teker arasında ani yol tutuşu dağılımlarını engelleyecektir. Yerden yükseklik iyileşecek ve dengeyle bağlantılı merkez kaç kuvvetleri kararsızlaştırılmamış olacaktır. Burada doğru uygulama gazın tüm dönüş eğrisi boyunca dereceli bir oranda yavaşça açılmasıdır. Bu motosikletin tüm dönüş eğrisi boyunca düzgün bir hareketle ileriye itilmesi demektir.
Not: Dönüşte omuz düşürme işini sadece çıkışı görünce yapınız. Çıkışı mutlaka görünüz, tahminde bulunmaya kalkmayınız. Hattınızı çıkışı görene kadar kapatmayınız. Olabildiğince geniş açıyla dönünüz. Sağa dönüyorsanız orta şerit çizgisine yakın yerleşiniz. Sola dönüyorsanız yolun en dış (sağ) çizgisine yerleşiniz. Çıkış sizin gelecek yol tehlikesini görebileceğiniz noktadır ki burada kıvırmak zorunda kalırsınız yada düzlüktür ki siz oradan itibaren pozitif gaz verip kalkışa geçersiniz.
Yazar: Alpaslan Kuzucan