Süperkros Teknikleri
ATLAMAK
Ön Atlama:
Atlayış öncesi yükselerek yaylanma hareketinin yapılması çok önemlidir. Tüm sporların atlama branşlarında olduğu gibi kros atlamalarında da rampa çıkışında önce bir ön yükselme hareketinin yapılması alacağınız mesafe açısından son derece önemlidir ancak bu işin zamanlaması ve yapılması son derece ustalık ister.
Başlangıç olarak ayağa kalkıp saldırı pozisyonunu alınız. Kollarınız ve bacaklarınızla her iki süspansiyonu da rampa çıkışından hemen önce bastırınız. Süspansiyonlar geri sekince, motor üzerinde bedeninizi gevşetip adeta hafifletiniz ki süspansiyonların açılması(sekme) tam olabilsin. Motorla birlikte süzülün ve atlayışı doğal tarzda gerçekleştirin.
Motora Havada Yön Verme:
Bazen atlayışınızı hemen takiben bir dönemecin varlığı sizi daha havadayken motorunuzu bu dönemece göre yönlendirmek durumunda bırakır. Bunu yapmaya aslında siz daha rampadan ayrılmadan başlamak durumundasınızdır. Rampa çıkışı anında gidonu hafifçe dönemece doğru çeviririniz. Ancak rampa çıkışı yüzeyinin durumu çok önemlidir. Motor kayıp kontrolden çıkabilir. Oluklar varsa yada kaygan veya altı kof yüzeyler kontrolden çıkmak çok kolaydır.
Şayet dönemeç tam atlayıştan sonra ise oturmuş pozisyonda iniş yapıp hemen dönüşe başlayabilirsiniz.
Motorun Havadaki Davranışlarına Yön Vermek:
Ön teker havada fazla yüksekte duruyorsa rampa çıkışınız sırasında ağırlığınız fazla arkada kalmış demektir. Bunu düzeltmek için debriyajı çekin ve arka freni sıkın ve arka tekeri kilitleyin, bu yüzden daima bir parmağınız debriyaj kolu üzerinde olsun.
Tersi yani arka tekeriniz havada fazla alçakta duruyorsa bu sizin rampa çıkışında gazı yeterince düzgün ve yumuşak kullanamadığınızı gösterir. Bunu bir nebze düzeltmek için ağırlığınızı olabildiğince arkaya verip sert gaz verin.
Panik Durumlarında Ne Yapılır:
Şayet atlama yüzüne doğru düşme durumunuz varsa yarı havada motordan atlamaya kalkmayın. Tabi motorun kontrolünü tamamen kaybetmiş yada motorun altında değilseniz. Ağırlığınızı olabildiğince geriye vererek darbeyi olabildiğince önce motorun süspansiyonları ve sonra kol ve bacaklarınızın süspansiyonları ile karşılamaya hazırlanınız.
Şayet atlamanın tam tepesine iniş durumunuz varsa, olay sona erecekse, motor üzerinde tam merkezde durunuz ki altınızda destek görevi görsün. Gazla inin ve sert darbeye karşı kendinizi hazır tutun. Dirsek ve dizleriniz asla kilitlenmemiş olmalıdır.
Şayet atlama tepesini arka tekerle istemsiz yakalamak durumunuz varsa gaz açık iniş yapın ki motoru atlamanın dışına itsin.
Şayet gereğinden fazla bir uçuş olacak gibi ise kendinizi gaz yine açık olarak iniş darbesine hazır vaziyette tutunuz.
Rüzgar Altında Atlamalar:
Kuvvetli rüzgar tam kafadan geliyorsa dikkat ediniz. Çamurluğun altına girip beklemediğiniz anda ön tekeri havalandırabilir.
Kuvvetli rüzgar yan tarafınızdan geliyorsa rampanın rüzgar gelen yöne en yakın kısmından çıkışınızı yapmaya çalışınız. Bu sizin inişteki rüzgar etkisiyle olacak sürüklenmenizin atlama yüzeyinin içinde kalarak yüzey dışına sizin sürüklenmenizi engellemek içindir. Bu tekniği kullanırken rüzgar kuvvetli ama sürekli ise hız kesmenize gerek yoktur ancak sağanak şeklinde gelip gidiyorsa güvenli oynayın ve çok dikkat ediniz.
Rüzgar sizi çaprazdan vuruyorsa ön tekeri rüzgara doğru çevirin, bu uçuşunuzun daha düz olmasına yarayacaktır.
Rüzgar arkanızdan geliyorsa bu motor kumandası üzerinde bir etki yaratmayacak ancak atlama mesafenizin daha uzun olmasına sebep olacaktır.
Havadaki Süreyi Azaltmak:
Yarışta pisti en kısa sürede tamamlamak havada kaldığınız süreleri kısaltarak daha uzun süre sürüş yapabilmenize bağlıdır. Burada birkaç teknik vardır ve bunlar birleştirilerek kullanıldığında bir fark yaratabilirler.
Atlayışta aşınmış, çökmüş en alt seviyedeki yüzeyden çıkış yapınız.
Rampaya tırmanırken arka freni kullanarak süspansiyon sekmelerini minimuma indiriniz.
Ön atlamadakinin tersine rampaya tırmanırken süspansiyonları bastırmak ve geri sekme hareketini engellemek yine havada kalış süresini kısaltacaktır. Bunu yaparken zamanlamanızın dakik olması çok önemlidir.
Motor atlama rampasından çıktığında kol ve bacaklarınızla süspansiyon sekmesini emip yok etmeye çalışın.
Dik tek atlamalarda motorunuzun atlama zirvesinde yay gibi kullanın. Tırmanma rampası üzerinde yada tırmanma rampasından evvel hızınıza bağlı olarak sıkı fren uygulayın ve sonra tam zirvede ön tekeri çevirin ki motor zirvede kendisini yanlasın ve öte yöne doğru sıkı gaz verin.
Son olarak atlama rampasının sonuna gelmeden atlama ayrılışını gerçekleştirmek. Burada rampanın geri kalanı size engel olmayacaksa onu havada geçebilecekseniz bu yapılabilir.
Engeller Arasında Hızı Maksimuma Çıkarmak:
Superkros da sürücüler genellikle engeller arasındaki izin çoğunu kullanmayıp gezmektedirler. Buda zaman kaybıdır. Halbuki böyle gezintiler ancak antrenmanlarda olmalıdır. Yarışta ise engeller arasında gaza sıkı basmalı ve hızlı gitmekle paralel olarak zincirin tork reaksiyonunu arka süspansiyonları yere inişlerde sıkılaştırmak için kullanmış olmalısınız.
Güç Bandının Kullanımı:
Gazlamanın kritik bir önem arz ettiği kros yarışlarında bir çok sürücü motoru doğru dürüst kullanmamaktadırlar. Motor daima güç bandında tutularak sürüş yapılmalıdır. Güç bandında değilseniz merkezi vücut pozisyonunda atlayışları düzgün yapabilmek için bir kavrama ve sürüş olmayacaktır.
Öte taraftan siz motor devrini aşırı yükseltiyorsanız bu durumda da gazlama motoru belirli atlama mesafelerin ötesine itmede yetersiz kalacaktır. Burada yani doğru devir ayarını tutturmakta viteslerin kullanımı çok önemlidir.
Güç bandı en yüksek torkun alındığı devirdir.
KISA ARALIKLI DALGALI TÜMSEKLER
Burada konuya bakış açısı meselenin anlaşımında büyük rol oynar. Siz bu kısa tepelerin üzerinden motorunuzu kaydırarak mı geçireceksiniz yoksa tüm iniş çıkışları yapmak gerekiyor. Elbette şayet hepsinin üzerinden atlamanız mümkün değilse motorunuzu tepelerin üzerinden kaydırmanız gereklidir.
Dalgalara güç bandının alt limitinde iken giriniz.
Bazen ön tekeri ilk dalganın üzerine atmada yarar vardır. Bu motorun dalgalar üzerindeki gidişinin daha sarsıntısız olmasına, sarsıntının dalga boylarının daha az olmasına sebep olacaktır. Burada ön teker ilk tepenin üstüne sadece dokunsun. Bu motor açısını alçakta tutmak içindir.
Kısa boylu sürücüler ayak ayalarını pedallara koymayı tercih ederler. Bu durum motorda daha geriye doğru oturumu sağlayarak arkanızı seleden yükseltir. Ama bu sefer de arka freni kullanarak motoru kontrol edemeyeceksiniz.
Dalgalara girerken en aşınmış ve en düşük izi yakalayın. Bu en yüksek sürati muhafaza edebilmeniz için şarttır.
Dalgalara girmeden izleyeceğiniz yolu seçmiş olun yarı yolda iz seçilmez.
Şayet dalgalar arasındaki en düşük seviyedeki yol çok aşınmış ve düzensiz ise arka teker teperek motorun dengesini bozacaktır. Bu durumda tüm hat boyunca düzenli ama daha az düşük seviyede bir iz seçmek gereklidir.
Dalgalar arasına girdiğinizde ağırlığınızı tam arkaya verin, motoru bacaklarınızı sıkı tutarak güç bandını ve doğru vitesi en verimli şekilde kullanın.
Bakışlarınız ileride izin sonuna doğru olsun. Önünüze bakmayınız.
Eğer yeterince usta iseniz arka freni kullanmak motorun güç atımlarını yumuşatarak size daha üstün bir yol tutuşu sağlayacaktır.
Şayet bu kısa dalgalı tümsekler az ise ilk tümseği sıçrama rampası gibi kullanarak ön atlama tekniğinde bahsedildiği şekilde hepinin üzerinden atlamanızda mümkündür.
UZUN ARALIKLI DALGALI TÜMSEKLER
Burada tepeler arasındaki mesafeler motorun boyundan uzundur. Buda tepelere yaklaşımınızı değiştirmeniz için bir sebeptir. Burada bir sıralama şeklinde toplu atlamalar stratejisi yapmanız gerekir. 2,3,2 yada 3,2,2 gibi tepelerin kümelenip şartlara göre üzerinden bir atlayışla geçilmesi planlanır.
Mümkün olan en fazla ivmeyle giriş yapın. Burada süratiniz ne kadar fazla ise atlama mesafeniz de o kadar uzayacaktır.
İyi bir iniş ve çıkış alanı seçimi önemlidir. İniş alanı en alçak yer çıkış alanı ise en yüksek yer olmalıdır.
İniş ve çıkış rampalarından sonra gazlayarak bir sonraki tepe için ivme kazanınız.
Ağırlığınız uzun aralıklı dalga tepecikleri arasında dayanak olabilmesi için motorun merkezinde olmalıdır.
SIRALI ATLAMALAR
Süperkros yarışında en hızlı yol atlamaları arka arkaya yapılacak şekilde sıralamaktır.
Burada uzun dalgalı tümseklerde giriş momentumu yüksek olmalıdır.
Tecrübeli sürücülerin atlamalarını ard arda sıralama şekillerini izleyiniz.
Sıralı atlamalarda atlama mesafeleri ve açılarının doğru hesap edilmesi gereklidir bu yüzden sıçrama yerlerinin açısı iyi olmalı ve yumuşak iniş için yokuş aşağı rampalar seçilmelidir.
Hızınızı sürekli muhafaza edin. Atlama rampalarına yaklaşmayı beklemeyin. Tüm pisti göz önüne alıp stratejinizi ona göre yapın. Hızlanmaları nasıl yapacağınızı her sıçrayış öncesi için tek tek değerlendirin. İçten mi yoksa dıştan mı gireceksiniz önceden kararlaştırın.
Yazar: Alpaslan Kuzucan